Galia

Dziś chcemy zagłębić się w fascynujący świat Galia. Niezależnie od tego, czy jesteś miłośnikiem historii, entuzjastą technologii, czy po prostu osobą ciekawą nowych perspektyw, jesteśmy pewni, że ten artykuł zachwyci Cię od samego początku. Zanurz się z nami w podróż, która obejmie początki Galia aż do jego wpływu na współczesne społeczeństwo, odkrywając jego kulturowe, naukowe i emocjonalne implikacje. Dołącz do nas, gdy będziemy badać różne aspekty Galia, odkrywając jego znaczenie i znaczenie w dzisiejszym świecie.

Prowincje rzymskiej Galii ok. 58 p.n.e.

Galia (łac. Gallia) – kraina historyczna w Europie Zachodniej, obecnie tereny Francji, Belgii, Szwajcarii i północno-zachodnich Włoch, zamieszkana przez plemiona celtyckie. Termin ten, wprowadzony przez Rzymian, do czasu podboju przez Juliusza Cezara w latach 58–51 p.n.e. nie miał pokrycia w rzeczywistej organizacji państwowej ani międzyplemiennej. Istniały tylko pewne luźne podobieństwa kulturowe i niezbyt intensywne związki ekonomiczne między poszczególnymi plemionami.

Pierwotnie Galia dzieliła się na Galię Przedalpejską i Galię Zaalpejską. Obejmowała wszystkie ziemie na północ od Italii, pomiędzy Pirenejami a Renem.

Historia

Rzymski podbój Galii

Głowa pojmanego Gala na rzymskim denarze z 48 p.n.e.

W II wieku p.n.e. Rzymianie przekroczyli Alpy i zdobyli Galię Narbońską, kontrolując potem większość handlu w tej części Morza Śródziemnego. W 118 założyli stolicę tej prowincji – Narbonę. W 120 Rzymianie opanowali dolinę Rodanu. Zagrożenie ze strony plemion germańskich i celtyckich, takich jak: Cymbrowie, Teutoni, Helweci i Swebowie, które napadały na Galię, skłoniło Juliusza Cezara do rozpoczęcia podboju całej Galii Zaalpejskiej w 58–50 r. p.n.e.

Po zwycięstwie Juliusza Cezara nad Galami w bitwie pod Alezją (52 p.n.e.), Cezar nadał całej Galii status prowincji. W latach 53–50 p.n.e. Cezar stłumił wielkie powstanie Galów pod wodzą Wercyngetoryksa. Cezar hojnie wynagradzał lojalne wobec niego plemiona galijskie i dał im znaczną autonomię. Lugdunum (Lyon), dawne centrum religijne społeczeństwa galijskiego, stało się stolicą rzymskiej Galii. Kraj został podzielony na 4 prowincje: Galia Narbońska, Akwitania, Celtica (lub Lugdunensis) oraz Belgica.

Cesarz Oktawian August podzielił Galię i zmienił jej granice, tworząc następujące prowincje:

Trzy pierwsze (Tres Galliae) zostały własnością cesarską, a najbardziej zromanizowana Galia Narbońska od 22 p.n.e. była prowincją senacką.

Rzymianie budowali miasta i drogi w całej Galii, promując rozwój rzemiosła i handlu.

Upadek rzymskiej Galii

Przez kolejne dwa stulecia w Galii wybuchały sporadyczne bunty, lecz największym zagrożeniem były coraz częstsze najazdy plemion germańskich, przeciwko którym Rzymianie wznieśli fortyfikacje graniczne (limes), od środkowego Renu do górnego Dunaju. Na początku II wieku w Galii pojawiło się chrześcijaństwo. Za panowania cesarza Marka Aureliusza (161–180) germańscy najeźdźcy przekroczyli limes. Legiony graniczne zbuntowały się nad Renem, wywołując wojny domowe, które nastąpiły po śmierci cesarza Kommodusa w 192. Recesja gospodarcza naznaczona inflacją i rosnącymi cenami dotknęła miasta i drobnych rolników.

Z części rzymskich prowincji Galia, Hispania, Betyka i Brytania ok. 260 powstało samozwańcze Cesarstwo galijskie (Imperium Galliarum), które istniało do 274. Cesarz Aurelian odzyskał Galię dla Rzymu w 273 r., ale plemiona germańskie zdewastowały kraj aż do Hiszpanii. Pod rządami Dioklecjana i jego następców wprowadzono reformy wojska i administracji, ale Galia stała się zarzewiem konfliktów, które podzieliły imperium. W połowie IV wieku nastąpiła fala najazdów plemion germańskich. W V wieku Wizygoci zajęli Akwitanię, Frankowie rządzili Belgią, a Burgundowie zdominowali tereny nad Renem. Na początku VI wieku Rzymianie stracili kontrolę nad Galią.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d e Gaul, Encyclopædia Britannica (ang.).