W tym artykule szczegółowo zbadamy temat Ornitopody, który w ostatnich latach przykuł uwagę wielu osób. Ornitopody wywołał duże zainteresowanie i debatę w różnych obszarach, od nauki po politykę, w tym kulturę popularną. W tym artykule zbadamy różne aspekty Ornitopody, od jego początków i ewolucji, aż po wpływ na dzisiejsze społeczeństwo. Dodatkowo omówimy opinie i punkty widzenia ekspertów w temacie, a także osobiste doświadczenia osób, które bezpośrednio zajmowały się Ornitopody. Celem tego artykułu jest zapewnienie czytelnikom szerokiego zrozumienia Ornitopody i zachęcenie do krytycznej refleksji na ten temat, który jest dziś tak aktualny.
Niektóre z zamieszczonych tu informacji wymagają weryfikacji.
Uwagi: Zweryfikować i podać źródło klasyfikacji. Dostosować układ artykułu do innych tego typu.. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Ornitopody, dinozaury ptasionogie (Ornithopoda, z gr. ornis – ptak + pous – stopa) – grupa dinozaurów z rzędu ptasiomiednicznych (Ornithischia).
Nie jest pewne, kiedy pojawiły się ornitopody; wiadomo, że istniały już w środkowej jurze (Callovosaurus z keloweju). Tradycyjnie do ornitopodów zaliczano żyjące od późnego triasu do wczesnej kredyheterodontozaury, a także niewielkie środkowojurajskie dinozaury ptasiomiedniczne z Chin, jak Hexinlusaurus (dawniej Yandusaurus multidens) czy Agilisaurus; jednak nowsze analizy kladystyczne sugerują, że dinozaury te nie należały do ornitopodów. Grupa osiągnęła największe zróżnicowanie w kredzie. Ornitopody były najliczniejszymi zwierzętami lądowymi swoich czasów. Wszystkie były roślinożerne i dwunożne, przystosowane do sprawnego biegu.
Charakteryzowały się trzema palcami stopy, brakiem kostnego pancerza, pyskiem zakończonym dziobem, wydłużoną kością łonową i dziurą w dolnej szczęce. Dzięki przystosowaniu do rozdrabniania i żucia pokarmu roślinnego mogły go lepiej i szybciej trawić zwiększając tempo metabolizmu. Wiele form miało na sklepieniach czaszki kostne wyrostki przypominające rogi lub hełmy puste od wewnątrz, które obudowane skórą mogły służyć do wydawania dźwięków. Kończyny przednie mniejsze. Dzięki odkryciom wielu szkieletów w jednym miejscu i odkopaniu skamieniałych gniazd wiemy, że żyły w stadach i opiekowały się młodymi.
Są znane z wykopalisk na wszystkich kontynentach (łącznie z Antarktydą).
Przypisy
↑David B. Norman, Hans-Dieter Sues, Lawrence M. Witmer, Rodolfo A. Coria: Basal Ornithopoda. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, s. 393-412. ISBN 0-520-24209-2.
↑Richard J. Butler, Roger M. H. Smith, David B. Norman. A primitive ornithischian dinosaur from the Late Triassic of South Africa, and the early evolution and diversification of Ornithischia. „Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences”. 274 (1621), s. 2041–2046, 2007. DOI: 10.1098/rspb.2007.0367. (ang.).
↑Richard J. Butler, Paul Upchurch, David B. Norman. The phylogeny of the ornithischian dinosaurs. „Journal of Systematic Palaeontology”. 6, s. 1–40, 2008. DOI: 10.1017/S1477201907002271. (ang.).