Komedia
W dzisiejszym świecie Komedia jest tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu szerokiego spektrum społeczeństwa. Zarówno na poziomie osobistym, jak i zawodowym, Komedia budzi wielką ciekawość i prowokuje do ciągłych debat i refleksji. Od powstania do dzisiejszego wpływu, Komedia ewoluuje i zyskuje nowe wymiary, które zachęcają do dalszych badań i analiz. Dlatego w tym artykule proponujemy zbadać różne aspekty Komedia, analizując jego wpływ w różnych kontekstach, jego wpływ na podejmowanie decyzji i jego znaczenie w sferze globalnej.
Komedia (łac. comoedia, z gr. κωμῳδία komodia, od wyrazów κῶμος komos – pochód i ᾠδή ode – pieśń) – jeden z trzech, obok tragedii i dramatu właściwego, gatunków dramatycznych. Komedie cechuje pogodny nastrój, komizm, najczęściej żywa akcja i szczęśliwe dla bohaterów zakończenie. Komedia rozwijała się już w starożytnej Grecji i Rzymie. Przedstawia komicznie sytuacje i wady bohaterów.
Komedia starożytna
Komedia grecka
Komedia starogrecka ukształtowała się w V wieku p.n.e. opozycji do tragedii. Wywodzi się z doryckich improwizowanych mimów ludowych (żartobliwych scenek o tematyce zaczerpnietej z mitologii lub codzienności) oraz attyckich pieśni, śpiewanych podczas kommosów. Badacze wyróżniają trzy etapy rozwoju komedii starogreckiej: staroattycki, średni i nowy. Do najbardziej znanych twórców komedii w tym okresie należą Arystofanes, Antyfanes i Menander.
Według greckich wierzeń muzą komedii była Talia.
Komedia rzymska
Komedia rzymska ukształtowała się w III wieku p.n.e. pod silnym wpływem greckiej komedii nowej. Popularną formą była komedia intrygi i komedia charakterów. Główni autorzy komedii rzymskich to Plaut oraz Terencjusz.
Średniowiecze
W XII-wiecznej średniowiecznej Francji z intermediów w misteriach, miraclach i moralitetach rozwinęła się farsa. Oparta była na błahych konfliktach, karykaturze i komizmie sytuacyjnym, wzbudzając śmiech w sposób niewyszukany.
Także w XII wieku powstała komedia elegijna pisana dystychem elegijnym. Rozpowszechniła się w środkowej Francji, nieliczne dzieła pochodziły z okresu późniejszego z Italii. Jako twórcę tego gatunku wskazuje się Witalisa z Blois, który tworzył w latach 1150-1160, prawdopodobnie czerpiąc z dzieł Plauta. Zasadniczym tematem utworów były wątki przygodowo-miłosne, realizowane w konwencji komicznej albo sentymentalnej. Ponieważ w utworach tych występowały zarówno dialogi, jak i narracja, istnieje wątpliwość co do scenicznego przeznaczenia dzieł.
Poza nurtem religijnym rozwijały się rozrywkowe inscenizacje przygotowywane przez grupy wędrownych aktorów, nazywanych histrionami lub jokulatorami. Działalność ich była krytykowana przez duchowieństwa, które określało ich mianem wędrownych błaznów i włóczęgów oraz posądzało o związki z siłami nieczystymi.
Komedia nowożytna
Commedia dell’arte
Commedia dell’arte to powstała we Włoszech w połowie XVI wieku komedia ludowa. Sięgała do tradycji antycznego mimu, rzymskiej pantomimy i błazeńskich popisów średniowiecznych histrionów. Ważną rolę odgrywał w niej efekt wizualny. Powtarzalność postaci scenicznych w każdym scenariuszu doprowadziła do utrwalenia się pewnych komicznych typów, o charakterystycznym wyglądzie i zachowaniu, zwanych maskami. Maski dzieliły się na poważne (Comico innamorato, Comica innamorata, Cantarina, Kolombina, Pierrot) i komiczne (Arlekin, Brighella, Scapino, Poliszynel (Pulcinella), Capitano (Kapitan), Scaramuccia, Pantalone, Dottore).
Komedia klasycystyczna
Zobacz też
- tragedia, tragikomedia, komedia omyłek, czarna komedia, komedia obyczajowa, komedia satyryczna
- film komediowy
Przypisy
- ↑ komedia, Encyklopedia PWN .
- ↑ Krystyna Andruczyk, Dorota Fiećko, Popularny słownik gatunków literackich, Poznań: Wydawnictwo Ibis, 2009, s. 16-23, ISBN 978-83-61482-39-0.