Kościoły greckokatolickie

W dzisiejszym świecie Kościoły greckokatolickie stał się tematem istotnym i ogólnym zainteresowaniem szerokiego spektrum społeczeństwa. Od polityki po naukę, poprzez kulturę i technologię, Kościoły greckokatolickie na różne sposoby wpływa na nasze codzienne życie. Do Kościoły greckokatolickie można podejść z wielu perspektyw, a każda z nich oferuje fascynującą i stale rozwijającą się panoramę. W tym artykule zbadamy niektóre z najważniejszych wymiarów Kościoły greckokatolickie, analizując jego wpływ w różnych obszarach i jego projekcję na przyszłość.

Greckokatolicyzm
Ilustracja
Cerkiew św. Paraskewy w Nowicy
Klasyfikacja systematyczna wyznania
Chrześcijaństwo
 └ Katolicyzm
Podział administracyjny Kościoła greckokatolickiego w Austro-Węgrzech (1909): I. metropolia lwowska (na różowo): 1. archidiecezja lwowska, 2. diecezja przemyska, 3. diecezja stanisławowska; II. metropolia ostrzyhomska (na zielono): 1. diecezja preszowska, 2. diecezja mukaczewska (użhorodzka); III. metropolia zagrzebska (na żółto): 1. diecezja Križevci; IV. metropolia Fogaraszu i Alba Iulia (na niebiesko): 1. archidiecezja Blaju, 2. diecezja Lugoju, 3. diecezja Oradea Mare, 4. diecezja Szamos-Ujvár. Obecnie poszczególne diecezje znajdują się w jurysdykcji różnych Kościołów sui iuris.

Kościoły greckokatolickie – zbiorcza nazwa Kościołów (Cerkwi) katolickich wschodniej tradycji bizantyńskiej, a określenie „greckokatolicki” pozwala odróżnić je od innych tradycji katolickich – przede wszystkim od rytu „łacińskiego”. Kościoły greckokatolickie należą do Katolickich Kościołów wschodnich, będąc jednocześnie częścią Kościoła katolickiego.

Historia

Kościoły greckokatolickie powstawały z reguły w drodze unii części Cerkwi prawosławnej z Kościołem katolickim, jednak nie wszystkie – Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-włoskiego nie musiał zawierać unii, gdyż nigdy nie zerwał kościelnej jedności z Rzymem (podobnie jak Kościół maronicki). Tak więc Kościołów greckokatolickich nie należy utożsamiać z Kościołami unickimi, ani tym bardziej ze wszystkimi Katolickimi Kościołami wschodnimi.

Wspólny dla Kościołów greckokatolickich jest obrządek bizantyjski, który jednakże istnieje w bardzo wielu odmianach, nawet w obrębie danego Kościoła, i sprawowany jest w różnych językach liturgicznych. Wspólna jest tradycja tych Kościołów, w zasadzie tożsama z tradycją Cerkwi prawosławnej, w pełni jednak zgodna z nauką Kościoła łacińskiego.

Podział

Najliczebniejszym z Kościołów greckokatolickich na świecie jest Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-ukraińskiego (Kościół sui iuris, arcybiskupi więksi, ponad 6 mln wiernych), wywodzący się z tzw. Kościoła unickiego znanego obecnie w Polsce jako Kościół greckokatolicki. Oprócz niego działają:

Zobacz też

Uwagi

  1. Czasami spotyka się krytykowaną formę „grekokatolicki”, będącą kalką z języka ukraińskiego.

Przypisy

  1. Mirosław Bańko: greckokatolicki. Poradnia językowa . PWN, 2007-02-27. .
  2. KUL - Wydział Nauk Humanistycznych - greko-katolicki (grekokatolicki) czy grecko-katolicki (greckokatolicki) , www.kul.pl (pol.).
  3. Unici.pl: Kościół Powszechny. .

Bibliografia