HMS Rawalpindi

W dzisiejszym świecie HMS Rawalpindi to temat, który staje się coraz bardziej istotny. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, gospodarkę czy kulturę, HMS Rawalpindi przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie. Od swoich początków do chwili obecnej HMS Rawalpindi wywołał debaty, kontrowersje i znaczące postępy, które naznaczyły historię ludzkości. W tym artykule zbadamy różne aspekty HMS Rawalpindi, analizując jego znaczenie, konsekwencje i ewolucję w czasie. Bez wątpienia HMS Rawalpindi to temat, który nie pozostawia nikogo obojętnym i który zasługuje na całościowe przestudiowanie i zrozumienie.

Rawalpindi
ilustracja
Bandera

 Wielka Brytania

Port macierzysty

Greenock

Armator

Peninsular & Oriental Line

Dane podstawowe
Typ

statek pasażerski

Historia
Stocznia

Harland and Wolff

Data wodowania

26 marca 1925

Dane techniczne
Liczebność załogi

380

Liczba pasażerów

600

Długość całkowita (L)

173,2 m

Szerokość (B)

21,7 m

Zanurzenie (D)

8,7 m

Pojemność

brutto 16 697 RT

Napęd mechaniczny
Silnik

maszyny parowe poczwórnego rozprężania, 15.000 KM

Liczba śrub napędowych

2

Prędkość maks.

17 w.

HMS Rawalpindi
Ilustracja
Model "Rawalpindi"
Historia
 Royal Navy
Wejście do służby

24 sierpnia 1939

Zatopiony

23 listopada 1939

Dane taktyczno-techniczne
Uzbrojenie
8 dział 152 mm (8xI)
2 działa 76 mm plot (2xI)
Załoga

ok. 320

HMS Rawalpindi – brytyjski statek pasażerski, służący w okresie II wojny światowej jako krążownik pomocniczy. Został zatopiony przez niemieckie pancerniki 23 listopada 1939.

Budowa i służba jako statek

Statek wodowano 26 marca 1925 w stoczni Harland and Wolff w Greenock (numer budowy 660), a ukończono 3 września 1925. Należał do serii czterech statków tego typu: "Rajputana", "Ranchi" i "Ranpura", przeznaczonych na trasę Londyn-Bombaj, dla brytyjskiego armatora Peninsular & Oriental Line (P&O) (w tej samej stoczni został zbudowany "Rajputana"). Nazwa pochodziła od miasta w brytyjskich Indiach (ob. w Pakistanie) Rawalpindi.

Był to średniej wielkości dwukominowy dwuśrubowy parowiec, o pojemności początkowo 16 619 BRT, a od 1931 – 16 697 BRT. Zabierał 310 pasażerów w I klasie i 290 w II klasie, a załoga liczyła 380 osób.

Służba jako krążownik pomocniczy

Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej, 24 sierpnia 1939 statek został przejęty przez rząd brytyjski i przebudowany następnie przez R & H Green & Silley Weir w stoczni Royal Albert Dock w Londynie na krążownik pomocniczy HMS "Rawalpindi". Uzbrojenie składało się z 8 pojedynczych armat 152 mm MK VII i 2 armat przeciwlotniczych 76 mm. Okręt stał się jednokominowcem, przez usunięcie tylnego komina. Zapas paliwa wynosił 2100 ts.

Okręt wszedł do służby już we wrześniu 1939 (według niektórych danych w październiku), po czym został skierowany do służby w ramach Patrolu Północnego (Northern Patrol) – patrolowania wód na północ od Wielkiej Brytanii w celu uniemożliwienia przedzierania się niemieckich jednostek na Atlantyk i z powrotem. Dowódcą był komandor Edward Kennedy. 19 października 1939 na północnym Atlantyku przechwycił niemiecki statek "Gonzenheim" (4574 BRT), który dokonał samozatopienia.

23 listopada 1939 o 15.51, patrolując między Wyspami Owczymi a Islandią, krążownik natknął się na niemiecki zespół pancerników "Scharnhorst" i "Gneisenau", udających się w rejsie rajderskim na północny Atlantyk, w celu odciągnięcia sił brytyjskich od krążownika "Admiral Scheer". Brytyjczycy przy tym błędnie rozpoznali pancernik jako krążownik ciężki "Deutschland". Dowódca "Rawalpindi" postawił zasłonę dymną i podjął walkę, skracając dystans, bez żadnych szans na powodzenie. O 16.03 "Scharnhorst", a o 16.11 "Gneisenau" otworzyły ogień. W krótkim czasie "Rawalpindi" został trafiony wielokrotnie pociskami 283 mm "Scharnhorsta", po czym o 16.16, płonący, został opuszczony przez załogę. Sam zdołał trafić "Scharnhorsta" jednym pociskiem 152 mm w rufę, powodując lekkie obrażenia załogi. Na miejsce akcji przypłynął krążownik lekki HMS "Newcastle", lecz niemieckie okręty już odpłynęły. Około godziny 20 opuszczony "Rawalpindi" zatonął na pozycji 63°40′N 12°31′W/63,666667 -12,516667, jako pierwszy brytyjski krążownik pomocniczy podczas tej wojny. Zginęło 279 ludzi załogi, a 21 zostało uratowanych i wziętych do niewoli przez "Gneisenau" i 6 przez "Scharnhorsta", po czym następnego dnia jeszcze 11 odnalazł brytyjski krążownik pomocniczy HMS "Chitral". Mimo podjętych przez Brytyjczyków poszukiwań niemieckich pancerników, 27 listopada powróciły one do Niemiec z niewielkimi uszkodzeniami spowodowanymi przez sztorm.

Komandor Edward Coverley Kennedy, który zginął podczas starcia, został uhonorowany Mentioned in Despatches.

Przypisy

  1. a b c d e f g J. Jarosz, Brytyjskie..., s.42
  2. a b c d e Don Kindell, NAVAL EVENTS, NOVEMBER 1939, Part 2 of 2 w serwisie naval-history.net
  3. Don Kindell, NAVAL EVENTS, NOVEMBER 1939, Part 2 of 2 . Według innych danych, 240, 238, 270 lub 275 – J. Jarosz, Brytyjskie...
  4. Royal Navy (RN) Officers 1939-1945

Bibliografia

  • Jacek Jarosz, Brytyjskie krążowniki pomocnicze II wojny światowej w: Morza, Statki i Okręty nr 6/2005, s.43

Zobacz też