W dzisiejszym świecie Gwanako andyjskie to temat, który przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie. Niezależnie od tego, czy ze względu na swoje znaczenie historyczne, wpływ na współczesne społeczeństwo czy wpływ na kulturę popularną, Gwanako andyjskie jest tematem, który nadal budzi zainteresowanie i debatę. Przez lata Gwanako andyjskie był przedmiotem niezliczonych badań, dyskusji i analiz, prowadzących do lepszego zrozumienia jego złożoności i identyfikacji wielu perspektyw na ten temat. W tym artykule zbadamy kilka kluczowych aspektów związanych z Gwanako andyjskie, aby zagłębić się w jego znaczenie i zakres w różnych kontekstach.
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1776 roku niemiecki zoolog nadając mu nazwę Camelus guanicoe. Holotyppochodził z Patagonii, w Argentynie. Okaz typowy nie został określony. Podgatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1913 roku szwedzki przyrodnikEinar Lönnberg nadając mu nazwę Lama huanachus cacsilensis. Okaz typowy pochodził z peruwiańskiej strefy andyjskiej zwana Cacsile (Region Puno). Okaz typowy znajdował się w Naturhistoriska riksmuseet w Sztokholmie.
Historycznie rozpoznano cztery podgatunki, ale ostatnie badania molekularne z użyciem sekwencji cytochromu bmtDNA wykazały, że istnieją dwa podgatunki: populacje peruwiańska i północnochilijska zawarte w cacsilensis i pozostałość kladu zawarta w guanicoe. Potrzebna jest znacząca rewizja biogeograficzna tych dwóch podgatunków, zwłaszcza analiza i klasyfikacja populacji w ujęciu regionalnym i ekosystemowym. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki.
Długość ciała (bez ogona) 190–215 cm, długość ogona 23–27 cm, wysokość w kłębie 90–130 cm; masa ciała 90–140 kg. Długa, płowa sierść na grzbiecie i bokach, krótsza, jasna na brzuchu. Kończyny smukłe, szyja długa, cienka, ogon bardzo krótki, zaokrąglony i puszysty. Sierść w różnych odcieniach brązu – na grzbiecie długa, ciemniejsza, na brzuchu krótka, wyraźnie jaśniejsza. Noworodki osiągają ciężar ciała średnio 13 kg (7–15 kg).
Ekologia
Pożywienie
Rośliny trawiaste, krzewy i porosty.
Siedlisko
Gwanako andyjskie występuje na rozległych przestrzeniach. Zwierzę to zamieszkuje zazwyczaj suche tereny, szczególnie w pobliżu zwrotnika na południe od równiny Gran Chaco. Gwanako andyjskie występuje również na sawannach i półpustynnych terenach.
Życie w stadzie
Gwanako andyjskie żyje w małych stadach, liczących najwyżej 20–30 osobników. Jeden samiec pełni funkcję przewodnika i opiekuna takiej grupy.
Rozmnażanie
Po okresie ciąży trwającym 11 miesięcy samica rodzi jedno młode, które karmi mlekiem przez 4 miesiące.
↑ abcA.J.E. Lönnberg. Notes on guanacos. „Arkiv för Zoologi”. 8 (19), s. 8, 1913. (ang.).
↑ abR.B.R.B.BaldiR.B.R.B. i inni, Lama guanicoe, The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2022-1(ang.).
↑Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 169. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ abK. Kowalski (red.), A. Krzanowski, H. Kubiak, B. Rzebik-Kowalska & L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 101, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
↑Zygmunt Kraczkiewicz: Ssaki. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne – Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: Polskie nazewnictwo zoologiczne.
↑ abB.A. González, R.E. Palma, B. Zapata & J.C. Marín. Taxonomic and biogeographical status of guanaco Lama guanicoe (Artiodactyla, Camelidae). „Mammal Review”. 36 (2), s. 157–178, 2006. DOI: 10.1111/j.1365-2907.2006.00084.x. (ang.).
↑R. Lydekker: Catalogue of the ungulate mammals in the British Museum (Natural History). Cz. 4: Artiodactyla, families Cervidæ (deer), Tragulidæ (chevrotains), Camelidæ (camels and llamas), Suidæ (pigs and peccaries), and Hippopotamidæ (hippopotamuses). London: The Trustees, 1915, s. 304. (ang.).