Natriumcyanide

Natriumcyanide
Algemeen
Molecuul­formule	NaCN
IUPAC-naam	natriumcyanide
Molmassa	49,01 g/mol
CAS-nummer	143-33-9
Wikidata	Q410185
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
Gevaar
H-zinnen	H300 - H310 - H330 - H410
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P260 - P264 - P273 - P280 - P284 - P301+P310
Hygroscopisch?	ja
EG-Index-nummer	205-599-4
VN-nummer	1689
MAC-waarde	5 mg·m−3
LD50 (konijnen)	7,7 mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand	vast
Kleur	wit
Dichtheid	1,595 g/cm³
Smeltpunt	563 °C
Kookpunt	1496 °C
Oplosbaarheid in water	370 g/L
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Natriumcyanide is het natriumzout van blauwzuur met de typische geur van bittere amandelen. De stof komt voor als witte, in water en ethanol oplosbare kristallen. Het wordt, net als kaliumcyanide, gebruikt bij de extractie en opwerking van goud of zilver uit ertsen (cyanideproces), hittebehandeling van metalen, galvanisering, bij verschillende syntheses in de organische chemie en bij de productie van bepaalde insecticiden.

Natriumcyanide wordt bereid door de neutralisatiereactie van waterstofcyanide (blauwzuur) met natriumhydroxide:

${\displaystyle {\ce {HCN + NaOH -> NaCN + H2O}}}$

Natriumcyanide is zeer giftig. De eigenschappen ervan stemmen sterk overeen met die van kaliumcyanide. Natriumcyanide remt een ademhalingsenzym (cytochroom-c-oxidase) dat in vrijwel alle cellen van planten en dieren onmisbaar is. Elke cel waarin dit enzym geremd wordt, sterft. Bij sommige organismen is een mechanisme aanwezig om het binnendringen van het cyanide te voorkomen of binnengedrongen cyanide onwerkzaam te maken. De meeste organismen zijn er echter niet tegen bestand. Voor vissen kan een concentratie van 0,1 mg cyanide per liter al dodelijk zijn.

Bij contact met zuren ontstaat het extreem toxische blauwzuur.

• (en) MSDS van natriumcyanide

Zie de categorie Sodium cyanide van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.