In dit artikel duiken we in de fascinerende wereld van Friese elf steden en onderzoeken we de vele facetten ervan en de impact ervan op de hedendaagse samenleving. Vanaf de oorsprong tot de relevantie ervan vandaag zullen we elk aspect van Friese elf steden in detail analyseren en een compleet en gespecialiseerd overzicht bieden dat de lezer een uitgebreid inzicht in dit onderwerp geeft. Door gedetailleerd onderzoek, data en analyse zullen we ontdekken hoe Friese elf steden verschillende aspecten van het dagelijks leven heeft beïnvloed en getransformeerd, evenals het belang ervan in de hedendaagse cultuur. Dit artikel concentreert zich op de historische, sociale en culturele relevantie ervan en probeert een breed en verrijkend overzicht te bieden dat uitnodigt tot reflectie en diepgaande kennis over Friese elf steden.
De Friese elf steden zijn elf plaatsen in Friesland die stadsrechten verkregen (waar tevens de schaatsmarathon Elfstedentocht naar is vernoemd):
Nederlandse naam | Friese naam | Gemeente | Inwoners * | Stadsrechten |
---|---|---|---|---|
Leeuwarden | Ljouwert | Leeuwarden | 95.890 | 1285 (als Nijehove; eerste vermelding als stad in oorkonde) 1435 (als Leeuwarden) |
Sneek | Snits | Súdwest-Fryslân | 34.105 | 1456 (officieel; in 13e eeuw al enige stadsrechten) |
IJlst | Drylts | Súdwest-Fryslân | 3.050 | 1268 |
Sloten | Sleat | De Friese Meren | 715 | 1426 (eerste vermelding als stad in oorkonde) |
Stavoren | Starum | Súdwest-Fryslân | 965 | 1061 |
Hindeloopen | Hylpen | Súdwest-Fryslân | 860 | 1225 (vermoedelijk) |
Workum | Warkum | Súdwest-Fryslân | 4.570 | 1399 |
Bolsward | Boalsert | Súdwest-Fryslân | 10.120 | 1455 |
Harlingen | Harns | Harlingen | 15.200 | 1234 |
Franeker | Frjentsjer | Waadhoeke | 13.015 | 1374 |
Dokkum | Dokkum | Noardeast-Fryslân | 12.965 | 1298 |
De volgorde is die van de laatst verreden schaatselfstedentochten.
* Aantal inwoners per woonplaats op 2023.
Begin 2005 werd gesteld dat Berlikum (Berltsum) in de veertiende eeuw stedelijke kenmerken heeft gehad. Appingedam (provincie Groningen) kreeg in 1327 stadsrechten en hoorde toen bestuurlijk nog bij Friesland. Geen van beide worden echter tot de traditionele elf Friese steden gerekend. De elf steden vormden samen ook een van de kwartieren van Friesland (1579-1795).
De Friese elf steden zijn niet de elf grootste plaatsen in Friesland. Zo is Leeuwarden wel veruit de grootste plaats in Friesland, maar komt Drachten op de tweede plaats met bijna 45.000 inwoners, Sneek op de derde plaats en Heerenveen op de vierde plaats met bijna 30.000 inwoners. Daar komt bij dat de steden Stavoren, Hindeloopen en Sloten niet eens 1/40 van het aantal inwoners van bijvoorbeeld Drachten hebben.
Van de Friese elf steden zijn er tien beschermde stadsgezichten; alleen Stavoren heeft deze status niet.
Bronnen, noten en/of referenties |